-Preity Sukla Sahani
ଇଂରାଜୀ ରେ ଏହି ଲେଖା କୁ ପଢ଼ିବା ପାଁଇ ଏଠାରେ କ୍ଲିକ୍ କରନ୍ତୁ ।
ସିଫର୍ଟ ଛାୟାପଥଗୁଡିକ ହେଉଛି ନିକଟସ୍ଥ କୁଣ୍ଡଳାକୃତି ଛାୟାପଥ ଯାହାର ଏକ ସକ୍ରିୟ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଅଞ୍ଚଳ ଅଛି ଏବଂ ଏହା ଏକ ପ୍ରକାର ସକ୍ରିୟ ଛାୟାପଥ କେନ୍ଦ୍ର (AGNs) | ସିଫର୍ଟ ଛାୟାପଥଗୁଡିକର ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ ବିଷୟରେ ଆମେ ଜାଣିବାକୁ ଯାଉଛେ |
ସେଫର୍ଟ ଛାୟାପଥଗୁଡିକ ସେମାନେ ଧାରଣ କରିଥିବା ବର୍ଣ୍ଣାଳୀ ଉପରେ ଆଧାର କରି ଦୁଇ ପ୍ରକାରରେ ବିଭକ୍ତ |
୧. ସିଫର୍ଟ I
୨. ସିଫର୍ଟ II
ସିଫର୍ଟ I ଛାୟାପଥ :
ଏଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି ଏକ ପ୍ରକାର ସିଫର୍ଟ ଛାୟାପଥ ଯାହା ନିଜର ବର୍ଣ୍ଣାଳୀରେ ଉଭୟ ବିସ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ରେଖା ଦେଖାଏ |
ନିମ୍ନଲିଖିତ ପ୍ରତିଛବି ଏକ ସିଫର୍ଟ I ଗାଲାକ୍ସି NGC 1275 ର ବର୍ଣ୍ଣାଳୀ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ରୂପରେଖ ଦେଖାଏ | ଏଠାରେ ଉଭୟ ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ବିସ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ରେଖା ଗୁଡ଼ିକୁ ଜଣେ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ଦେଖିପାରିବ | |
ସିଫର୍ଟ II ଛାୟାପଥ :
ଏହି ସିଫର୍ଟ ଛାୟାପଥ ବର୍ଣ୍ଣାଳୀରେ କେବଳ ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ରେଖା ଦେଖାଏ | ବିସ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ରେଖା ଅନୁପସ୍ଥିତ ଥାଏ |
ଏହା ହେଉଛି ଏକ ସିଫର୍ଟ II ଛାୟାପଥ NGC 1667 ର ସ୍ପେକ୍ଟ୍ରାଲ୍ ପ୍ରୋଫାଇଲ୍ | ପୂର୍ବ ଚିତ୍ରରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ବର୍ଣ୍ଣାଳୀ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ରୂପରେଖ ସହିତ ତୁଳନା କରାଯାଇପାରେ ଏବଂ ଏହି ପ୍ରତିଛବିରେ ବ୍ୟାପକ ଧାଡିଗୁଡିକର ଅନୁପସ୍ଥିତିକୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଇ ପାରେ | |
ସେମାନେ କାହିଁକି ଭିନ୍ନ?
ଏହି ପାର୍ଥକ୍ୟର ଗୋଟିଏ ପ୍ରମାଣ ନିମ୍ନ ଚିତ୍ରରୁ ମିଳିପାରିବ |
ନିମ୍ନୋକ୍ତ ପ୍ରତିଛବିରେ, ବିଶାଳକାୟ କୃଷ୍ଣ ଗର୍ତ୍ତ ଏହାର ଚତୁର୍ଦ୍ଦିଗରେ ଏକ ଅସ୍ପଷ୍ଟ ଟୋରସ୍ ଆକୃତିର ଧୂଳି ମେଘ ସହିତ କେନ୍ଦ୍ରରେ ମିଳିପାରେ | ଜଣେ ବିସ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ରେଖା ଅଞ୍ଚଳ (BLR) ଏବଂ ଏକ ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ରେଖା ଅଞ୍ଚଳ (NLR) ଅଙ୍କିତ ହୋଇଥିବା ମଧ୍ୟ ଦେଖିପାରିବେ | ଯେତେବେଳେ ସେମାନଙ୍କର ବର୍ଣ୍ଣାଳୀ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ରୂପରେଖ ମାପ କରାଯାଏ, BLR ଏବଂ NLR ଯଥାକ୍ରମେ ବିସ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ରେଖା ଏବଂ ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ରେଖା ପ୍ରଦାନ କରେ |
ଏକ ବିଶାଳକାୟ କୃଷ୍ଣ ଗର୍ତ୍ତ ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ପରିବେଶକୁ ଦର୍ଶାଉଥିବା ଚିତ୍ର | |
- ଦେଖିବା ସମୟରେ ଆମର ଦିଗ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି, କିଛି ସିଫର୍ଟ ଛାୟାପଥ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉଭୟ BLR ଏବଂ NLR ଗୁଡ଼ିକୁ ଦେଖାଯାଇପାରେ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ବର୍ଣ୍ଣାଳୀ ରେଖା ମଧ୍ୟ ମିଳିପାରିବ | ଏମାନେ ସିଫର୍ଟ I ଛାୟାପଥର ଗୋଷ୍ଠୀ ଗଠନ କରନ୍ତି |
- ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ, BLR ଆବୃତ ହୋଇଯାଏ କିମ୍ବା ଧୂଳିର ଟୋରସ୍ ଦ୍ୱାରା ଲୁଚି ରହିଥାଏ, ଯାହାଦ୍ୱାରା କେବଳ NLR ଦେଖାଯାଏ ଏବଂ ବର୍ଣ୍ଣାଳୀ ରେଖା ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏ | ଏଗୁଡ଼ିକ ସିଫର୍ଟ II ଛାୟାପଥ ଗଠନ କରନ୍ତି |
- ଯେତେବେଳେ ଧ୍ରୁବୀକୃତ ଆଲୋକ ମଧ୍ୟଦେଇ ଦେଖାଯାଏ, ସିଫର୍ଟ II ଗ୍ୟାଲେକ୍ସିଗୁଡ଼ିକ ସେଫର୍ଟ I ଗ୍ୟାଲେକ୍ସି ପରି ସମାନ ବିସ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ରେଖା ଦେଖାଏ | ଏଥିରୁ ଜଣାପଡେ ଯେ ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ଭାବରେ ଉଭୟ ସେଫର୍ଟ I ଏବଂ ସେଫର୍ଟ II ସମାନ ବସ୍ତୁଗୁଡ଼ିକ ବିଭିନ୍ନ ଦିଗରୁ ଦେଖାଯାଏ |
ଆଧାର :
- https://academic.oup.com/mnras/article/350/1/140/986506
- https://skyandtelescope.org/astronomy-news/astronomers-watch-donut-rotate-around-supermassive-black-hole/
- https://ned.ipac.caltech.edu/level5/Glossary/Essay_seyfert.html#:~:text=Type%202%20Seyfert%20galaxies%20differ,2%20spectrum%20are%20shown%20below.
Written By-
Preity Sukla Sahani